www.logopeda.fora.pl

verbum

Inteligencja a zdolności twórcze

Autor: Władysław Pitak

Wielu psychologów i pedagogów wyraża pogląd, że sprawdzać i oceniać u ucznia bezpośrednio można tylko wiedzę, umiejętności i nawyki, tak jakby możliwości umysłowe stanowiły bliżej nieuchwytną, nie podlegająca kontroli właściwość, za której rozwój nie można odpowiadać. Inteligencja pozostaje, tak jak inne właściwości psychiczne, na zewnątrz osiągnięć i stanowi jedynie warunek niezbędny dla sukcesu.

Inteligencja często identyfikowana jest ze zdolnością. Traktuje się ją jako zdolność ogólną, będąca podstawą wszelkich osiągnięć; jako jedną z podstawowych zdolności ogólnych; jako zdolność ogólną obok specjalnych uzdolnień, a także jako jedną z ogólnych zdolności obok wielu specjalnych. Przeważa jednak pogląd, że inteligencja
jest zdolnością ogólną, sprzyjającą wszelkim sukcesom.

Geneza i rozwój psychologii zdolności

Problematykę zdolności psychologia podjęła na początku XX wieku. Pierwsze skale (Bineta, Termana, Wechslera) miały na celu głównie selekcję uczniów opóźnionych w nauce. 1) Pierwszym ważnym osiągnięciem teoretycznym była metoda analizy czynnikowej C. Spearmana (1904). Dała ona początek nowoczesnej metodologii wykrywania i klasyfikowania zdolności mierzonych za pomocą testów.

Teoretyczne podstawy genezy i rozwoju zdolności rozwijali także psychologowie rosyjscy. Ich zdaniem rozwój zdolności ma charakter dynamiczny. Obserwowalne zdolności u ludzi rozwinęły się w rozwoju filogenetycznym w wyniku nieustannej interakcji organizmu i środowiska. Według Leontiewa 2) istnieją dwa rodzaje zdolności:
naturalne - rozumiane jako wrodzone właściwości układu nerwowego o charakterze elementarnych zadatków, podlegających biologicznemu rozwojowi i stanowiących fundament kształtowania się zdolności specyficznie ludzkich (rzeczywistych),
specyficznie ludzkie - powstały one w wyniku historycznego rozwoju społeczeństwa dzięki procesowi uczenia się 3).

Psychologowie radzieccy analizowali zdolności bardziej od strony jakościowej i łączyli je z poziomem działania. Każda zdolność umożliwiająca działanie jednocześnie rozwija się i doskonali za pośrednictwem tegoż działania. Istotę tej zależności wyraża treść słynnej tezy marksistowskiej, iż "praca stworzyła człowieka".

Podobny pogląd na genezę i rozwój zdolności, jak uczeni sowieccy, aktualnie głoszą psychologowie amerykańscy. Na przykład amerykański genetyk polskiego pochodzenia, Teodosius Dobzhansky głosi, że "dwudzielna klasyfikacja cech genetycznych i środowiskowych jest błędem, ponieważ każda cecha jest zarówno genetyczna jak i środowiskowa" (nature and nurture) 4).

W świetle poglądu na rozwój zdolności wg Dobzhansky?ego źródłem zdolności są zarówno wpływy dziedziczne jak i środowiskowe.

Zbieżny pogląd na teorie zdolności reprezentuje także psycholog angloamerykański R.B.Cattel 5). Wyróżnił on, podobnie jak Leontiew, klasę "zdolności ograniczających", które w swej istocie pokrywają się z radziecką koncepcją zdolności naturalnych. Natomiast z pojęciem zdolności specyficznie ludzkich (rzeczywistych) pokrywają się w triadowej teorii zdolności Cattela tzw. "czynniki pośredniczące".

Aktualnie uważa się, że zdolności należy rozpatrywać w obrębie różnic indywidualnych, poprzez analizę tych różnic i ich uwarunkowań, dokonywanie charakterystyk procesów wpływających na sprawność czynności człowieka.

Inteligencja (pojęcie, teorie, pomiary)

Dzisiaj głównym przedmiotem badań nad zdolnościami jest problematyka inteligencji i zdolności intelektualnych.

Czym jest inteligencja?

Według W. Sterna 6): "Jest to zdolność przystosowywania się do nowych wymagań przez odpowiednie wykorzystanie środków myślenia". Według tej definicji, istotę inteligencji stanowi szeroko rozumiane myślenie, zaś funkcję życiową - specyficznie ludzki sposób przystosowania się do otoczenia.

C. Spearman proponuje węższe, aktualne współcześnie, określenie inteligencji: "jest to zdolność ogólna do postrzegania zależności i wyciągania wniosków".

D.O. Hebb zaproponował, aby zadatki zdolności, pewien wrodzony potencjał nazwać inteligencją [A], natomiast aktualnie obserwowaną sprawność umysłową podmiotu - inteligencją .

P.E. Vernon zaproponował dodatkowo wyróżnić inteligencję [C] i według niego jest ona tym, co mierzą testy inteligencji, ułatwia unikania uproszczeń polegających na utożsamianiu inteligencji [A i B] z wynikami pomiarów testowych.
Pierwszą teorię inteligencji (teorię dwóch czynników ) opublikował w 1904 r. C. Spearman, który wyjaśnił zjawisko korelacji testów umysłowych 7). W latach trzydziestych XX wieku, psycholog amerykański L.L.Thurstone - posługując się testami "czystymi" pod względem czynnikowym oraz nowymi założeniami metodologicznymi, wykrył kilkanaście niezależnych "zdolności (czynników) podstawowych".

Oto kilka najważniejszych:

S - czynnik przestrzenny - wyobrażanie sobie stosunków przestrzennych i operowanie
nimi w myśli;
P - czynnik spostrzeżeniowy - ujmowanie szczegółów wzrokowych i dostrzeganie w
przedmiotach różnic oraz podobieństw;
R - rozumowanie - logiczne myślenie za pomocą symboli, przesłanek , wniosków ;
W - płynność słowna - łatwość wypowiadania się i pisania;
N - czynnik liczbowy - łatwość wykonywania zadań arytmetycznych;
M - pamięć - łatwość zapamiętywania i odtwarzania materiału pamięciowego.

Kolejny kierunek teoretyczny reprezentuje J.P.Guilford. Preferuje on analizę czynnikową opartą na układzie ortogonalnym, która a priori wyklucza uzyskanie zależności hierarchicznych. Drugim założeniem wyjściowym jest zaproponowana przez niego trójwzględowa klasyfikacja zdolności. Opiera się ona na przekonaniu, że każda obserwowalna zdolność wyraża się w określonej operacji umysłowej. Operacje dokonywane są zawsze na określonym materiale informacyjnymi prowadzą do uzyskania określonych wytworów. Aby więc zdefiniować jakąkolwiek zdolność, należy wymienić operację, materiał i wytwór tej operacji. Guiford wyróżnił 5 rodzajów operacji, 4 rodzaje materiałów, i 6 rodzajów wytworów. Powstał model składający się ze 120 sześcianów, z których każdy odpowiada jednej hipotetycznej zdolności elementarnej, mającej potrójną charakterystykę Cool

.

Przedstawione wyżej teorie są wyborem istniejących kierunków badań, które generują problemy i hipotezy oraz pomagają interpretować oceniać wyniki. Spośród niektórych uwzględniłem te modele, których podejście do badań i teorii zdolności wiąże się z zastosowaniem analizy czynnikowej.

Inteligencję mierzy się testami czyli obiektywnymi i wystandaryzowanymi pomiarami próbek zachowania. Na podstawie tego pomiaru orzekamy o wielkości i rodzaju psychologicznych różnic indywidualnych.

Najbardziej znaną skalą pomiaru wieku umysłowego, która była podstawą wielu adaptacji, przeróbek i nowych pomysłów, to skala Bineta-Termana oraz skale inteligencji dla dzieci i dorosłych Wechslera 9). Cechą charakterystyczną konstrukcji testów Bineta było łączenie w jedną baterię zadań różnorodnych, wymagających takich czynności umysłowych, jak porównywanie, wnioskowanie przez analogię, zapamiętywanie itd. Oraz obliczanie jednego sumarycznego wyniku dla całej baterii.

Jeszcze dalej poszedł w tym kierunku Thurstone tworząc testy czynnikowo jednorodne, pozwalające uzyskiwać oddzielna miarę poszczególnych zdolności składających się na inteligencję.

Praktycznie rzecz biorąc, korzystne jest łączenie w jednym teście zadań odwołujących się do kilku zdolności podstawowych. Przykładem takiego kompromisu jest akceptowany w Polsce Amerykański Test Inteligencji (AGCT). Test ten składa się z trzech rodzajów zadań badających: thurstonowski czynnik werbalny, liczbowy i przestrzenny (VNS). Zadań w sumie jest 150, po 50 każdego rodzaju. Ułożone są one w przeplatające się bloki, po kilka zadań jednego rodzaju w bloku. Układ zadań jest spiralny, tzn. kolejne zadania każdego typu są trudniejsze. Wynik obliczany jest łącznie dla wszystkich rozwiązanych zadań, bez wyróżniania ich rodzajów.

Nowe badania nad diagnozą zdolności twórczych przemawiają na korzyść właśnie podobnych do powyższego testów wieloczynnikowych.

[b]Zdolności (pojęcie, klasyfikacje, pomiary)

Terminem "twórczość" zazwyczaj określano wysiłki i osiągnięcia ludzkie w dziedzinie
artystycznej i naukowej. W potocznym rozumieniu "twórczość" - to działalność nosząca cechy oryginalności, odkrywcza, wnosząca coś nowego do istniejącego dorobku, a nawet będąca przejawem ściśle indywidualnych zdolności.

Psychologia twórczości dopiero ostatnio zaczęła się intensywnie rozwijać i wciąż jeszcze składa się głównie z drobnych przyczynków, hipotez, a także eksperymentów
wychowawczych o bardzo niejednakowej wartości poznawczej i praktycznej.

Wśród psychologów, zajmujących się tą problematyką, dominuje opinia, że do czynów twórczych zdolny jest każdy, normalny człowiek. Dosyć powszechnie uważa się także, że twórczość to aktywność przynosząca wytwory dotąd nieznane , a zarazem społecznie wartościowe. W ocenie produktu istotne znaczenie przypisuje się czynnikowi czasu, który sprawia, że społeczne oszacowanie wytworu ulega zmianom, przechodząc czasem od początkowego uznania przez różne fazy dewaluacji lub odwrotnie. Ten uzupełniający warunek spełnia określenie M.I.Steina 10), zgodnie z którym: "Twórczość to proces przynoszący nowy wytwór, oceniany w określonym czasie przez grupę jako trafny lub użyteczny".

Proces twórczy rozpatruje się dziś jako szczególny przypadek ogólniejszego i wspólnego wszystkim ludziom procesu rozwiązywania problemów. Twórczość i jej wytwory stanowią continuum, na którego jednym krańcu stoją dzieła genialne, na drugim zaś - samodzielne rozwiązania problemów o niewielkim znaczeniu. Między tymi biegunami istnieje bogata gama szczebli pośrednich 11).

Przymiotnikiem "twórczy" określa się więc jakiś produkt spełniający szczególne
wymagania, jak i proces, który do niego prowadzi, a także pewne warunki sprzyjające temu procesowi. Mówiąc inaczej, problematyka twórczości obejmuje :
wytwory działalności ludzkiej, proces twórczy, ze szczególnym uwzględnieniem samego aktu tworzenia, który jest kluczem do ogólnej teorii twórczości, osobę samego twórcy, z pominięciem procesu tworzenia, środowisko, w którym odbywa się proces tworzenia, przy czym chodzi tu o ustalenie związków między twórczością a warunkami zewnętrznymi.

W ostatnich latach pojawiły się próby nadania terminowi "twórczość" jeszcze szerszego znaczenia, objęcia nim także różnych forma uczestnictwa kulturalnego, nie łączącego się z powstawaniem nowych dzieł czy realizacji artystycznych. Według W. Szewczuka: - wbrew tradycyjnemu pojmowaniu twórczości nie jest ona wyłącznym przywilejem artystów i uczonych, lecz może mieć miejsce w każdej sferze ludzkiej aktywności, a więc w działalności organizacyjnej, poznawczej, produkcyjnej, wychowawczej, opiekuńczej, usługowej, porządkowej, sportowej - 12).

Produkt zasługujący na miano twórczego może mieć według powyższego ujęcia dowolną postać i być nie tylko dziełem sztuki, odkryciem czy oryginalną maszyną, lecz równie dobrze - projektem organizacyjnym, metodą treningu sportowego, żartem itp. 13).

Zupełnie krańcowy pogląd reprezentuje K.Żygulski, który twierdzi, że "każde uczestnictwo kulturalne wymaga swoistego aktu twórczego" 14). W tym sensie twórczością jest nie tylko napisanie wiersza, czy jego publiczna recytacja, lecz każde jego wartościowe dla jednostki odczytanie.

Psychologię twórczości interesują w coraz większym stopniu także zachowania oraz wytwory zbliżone do twórczości. Do takich godnych szczególnej uwagi zjawisk należą zachowania i produkty określane mianem oryginalnych, a także jednostki, które nie wykazały się jeszcze zadowalającym produktem, ale zyskały wysokie wyniki w testach psychologicznych mierzących pewne cechy przypisywane ludziom twórczym. Ten kierunek zainteresowań jest podstawą do rozróżniania twórczości dokonanej od potencjalnej. Twórczością dokonaną określa się aktywność uwieńczoną dziełem, twórczością potencjalną - zdolności twórcze, zachowania i produkty określane mianem oryginalnych.

Pewne hipotezy dotyczące zdolności, które powinny mieć szczególne znaczenie dla myślenia twórczego, skłoniły badaczy do poszukiwania zdolności mających cos wspólnego z płynnością i giętkością myślenia, zdolności związanych z łatwością wytwarzania pomysłów i gotowością do zmiany kierunku myślenia czy modyfikowania informacji. Pierwsza, poważna analiza czynnikowa nastawiona na weryfikowanie tych hipotez oraz inne, przeprowadzone później, wykazały istnienie jeszcze jednego czynnika określanego mianem oryginalność.

Wydaje się, że najtrafniej zdolności zaklasyfikował J.P.Guilford, według którego do elementarnych zdolności twórczych należą :
I. W zakresie płynności wytwarzania treści :
1.płynność słowna,
2.płynność skojarzeniowa,
3.płynność ekspresyjna,
4.płynność ideacyjna.

II. W zakresie wytwarzania treści umysłowych:
1.giętkość spontaniczna semantyczna,
2.giętkość spontaniczna figuralna,
3.giętkość adaptacyjna figuralna,
4.giętkość adaptacyjna symboliczna.
5.oryginalność 15).

verbum

Zajmiemy się teraz charakterystyką powyższych zdolności wskazując jednocześnie testy używane do ich pomiarów:
płynność słowna - polega na wypowiadaniu lub zapisaniu w wyznaczonym czasie słów zaczynających się lub kończących na określonej literze lub głosce. Wśród lepszych testów znajdują się: przyrostki, pierwsze i ostatnie litery, rymy.

Płynność skojarzeniowa - jest to zdolność do płynnego operowania różnego rodzaju określeniami i nazwami przedmiotów lub zjawisk. Tę zdolność bada się przy pomocy testów : Kontrolowane Skojarzenia, Znajdowanie Przeciwieństw, Uzupełnianie Porównań.

Płynność ekspresyjna - dobieranie odpowiednich słów, jak w przypadku płynności skojarzeniowej, ale tutaj chodzi o konstruowanie wypowiedzi z kilku elementów. Do badania tej zdolności stosuje się testy: Tworzenia Przedmiotów, w których osoba badana ma ułożyć dwie lub więcej prostych form geometrycznych tak, aby utworzyły przedmiot, którego nazwa jest podana.

Płynność ideacyjna - wytwarzanie pomysłów umożliwiających wielokierunkowe poszukiwania. Chodzi tu przede wszystkim o podawanie jak największej ilości pomysłów nowych zastosowań znanych przedmiotów - liczy się ilość. Tę płynność można badać testami: Konsekwencje (oczywiste), Tytuły historyjek (niepomysłowe), Zastosowanie, tematy, Wypracowanie.

Giętkość spontaniczna semantyczna - polega na wyszukiwaniu nowych zastosowań znanych przedmiotów. W odróżnieniu od płynności ideacyjnej liczy się, nie ilość lecz jakość. Najczęściej stosowane testy: Niezwykłe Zastosowania, Wielokrotne Grupowanie.

Giętkość spontaniczna figuralna - zdolność odmiennego spostrzegania tej samej figury. Miarą tej zdolności jest szybkość przechodzenia od jednego do drugiego sposobu spostrzegania figury. Stosowane testy: Sortowanie Kolorowych Form, Test Podobieństw Figuralnych.

Giętkość adaptacyjna figuralna - zdolność reorganizacji bodźców wzrokowych. Chodzi tu o wykrywanie figur z tła. Wszystkie testy badające tę zdolność obejmują problemy wymagające zmiany taktyki w trakcie prób i błędów. Należą do nich m.in.: Planowanie Manewrów Lotniczych, Wgląd, Układ Kropek.

Giętkość adaptacyjna symboliczna - zdolność rozwiązywania różnego rodzaju łamigłówek, w których za każdym razem należy stosować inną regułę postępowania, aby otrzymać rozwiązanie. Do badania tej zdolności używa się testu Łamigłówki z Zapałkami.

Oryginalność - zdolność produkowania takich odpowiedzi, które są niecodzienne
(rzadkie), opierają się na odległych skojarzeniach lub są dowcipne (w sensie
zaskakującej pomysłowości). Jako miarodajne wymienia się takie testy jak :
Wytwarzanie Symboli, Konsekwencje Niezwykłych zdarzeń, Tytuły.

Uwaga :
Powyższy artykuł jest fragmentem pracy badawczej pt. "Twórcza funkcja ekspresji dramatycznej. Wpływ treningu dramatycznego na rozwój zdolności twórczych uczniów szkół podstawowych".

Osoby zainteresowane pełną wersją wraz z przypisami, bibliografią i aneksami proszone są o kontakt z autorem: [link widoczny dla zalogowanych]

verbum

Jak wykonywać ćwiczenia relaksacyjne?

Pamiętaj, że samodzielne stosowanie technik relaksacyjnych wskazane jest tylko wtedy, gdy gotowi jesteśmy przyjąć pełną odpowiedzialność za własne przeżycia, emocje i ich konsekwencje w trakcie ćwiczeń.
Każde ćwiczenie można przerwać i nigdy nie należy ich stosować wbrew własnej woli !

Podczas ćwiczeń należy przyjąć wygodną pozycję - np. siedząc na wygodnej kanapie, w fotelu lub leżąc na podłodze. Ważne jest zapewnienie sobie poczucia spokoju i bezpieczeństwa w czasie ćwiczeń. Aby zagłębić się "w siebie" konieczne jest pewne "odcięcie" od świata zewnętrznego - tak aby nie przeszkodził nam telefon, czy dzwonek do drzwi. Ułożenie się na łóżku nie jest najlepszym wyborem, gdyż grozi zaśnięciem w trakcie relaksu ...

Aby osiągnąć pozytywne efekty ćwiczeń należy:

- jasno i w pozytywny sposób określić cel
- wierzyć w osiągnięcie pozytywnego rezultatu
- wykorzystywać w trakcie pracy mocne strony swojej osoby
- przeżywać radość z każdego nawet małego kroczku naprzód
- dokładnie i ze wszystkimi detalami wyobrażać sobie wynik, który osiągniemy.

Album 2x VCD/DVD - Ćwiczenia relaksacyjne i autogenne

1. Relaks progresywny Jacobsona + Trening autogenny Schultza

Pełne wersje 2 ćwiczeń do praktycznego wykonywania w warunkach domowych i klubowych.

Opracowanie i wykonanie: Władysław Pitak, muzykoterapeuta i logopeda medialny.

Nagrania wykonano w Jaskiniach Solno-Jodowych "Galos" w Kudowie i Lądku Zdroju w 2004 r.

2. Jak radzić sobie ze stresem + omówienie technik relaksacyjnych

Wykład, prezentacja i omówienie w wyk. Władysława Pitaka podczas Ogólnopolskich Warsztatów dla Dziennikarzy - Niepołomice 2004).

Z wykładu i prezentacji dowiesz się, że: "relaksacja Jacobsona polega na wykonywaniu określonych, celowych ruchów rękami, nogami, tułowiem i twarzą, po to, aby napinać i rozluźniać określone grupy mięśni organizmu. Napinanie i rozluźnianie służy najpierw wyuczeniu zdawania sobie sprawy z różnicy wrażeń płynących z mięśnia napiętego i rozluźnionego.

Systematyczne ćwiczenia uczą także nawyku rozluźniania własnych mięśni. Uczenie się relaksu jest podobne do uczenia się jazdy na nartach czy pływania.

Z treningu płyną określone korzyści.

Oto niektóre z nich:
- przyjemne doznania i poprawa samopoczucia,
- wzmocnienie zaufania do siebie,
- zmniejszenie nadciśnienia i poprawa pracy serca,
- lepsza praca żołądka i jelit,
- działanie profilaktyczne przeciw wrzodom i kłopotom trawiennym,
- zmniejszenie nerwowości, rozwój wyobraźni i procesów myślenia.

Nazwa trening autogenny Schultza pochodzi od greckiego słowa "autos"- sam i "genos"- początek, pochodzenie, ród. Autogenny znaczy więc: ćwiczący własne EGO.

Różnica między stanem hipnotycznym a autogennym polega na tym, że w pierwszym przypadku człowiek znajduje się pod wpływem działania hipnotyzera, a w autogenii - pod wpływem samego siebie.

Trening Schultza ma bardzo szerokie zastosowanie w leczeniu wspomagającym przy różnego rodzaju neurozach i zaburzeniach psychosomatycznych, dolegliwościach hormonalnych, w neurologii, foniatrii, położnictwie, stomatologii i przy drobnych zabiegach chirurgicznych.

Metoda sprawdziła się w wielu dziedzinach , m.in. w poradniach wychowawczych i małżeńskich, w sporcie (przed startem) i sztuce aktorskiej i publicznych wystąpieniach (przy opanowywaniu tremy przed występami).

Obiektywne badania kliniczne (EEG, EKG) dowodzą, że metoda ta wpływa na łagodzenie, a nierzadko usuwa m.in. takie objawy chorobowe:

- nerwicowy częstoskurcz serca i nerwowe połykanie powietrza,
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy,
- dławica sercowa (połączona ze stanami lękowymi),
- dusznica oskrzelowa,
- nerwice narządowe (dyskinezje dróg żółciowych, spastyczne stany jelit, zaparcie),
- męczliwość, migrena i moczenie nocne,
- naczynioruchowe bóle głowy,
- nadciśnienie tętnicze,
- nadczynność tarczycy,
- pokrzywka i świąd nerwicowy,
- ruchy przymusowe (tiki) i wymioty psychogenne,
- wegetatywne zaburzenia krążenia i przewodu pokarmowego.

#

Koszt albumu 2xDVD = 45 zł.+ 5 zł (koszty pocztowe) = 50,- zł z przedpłatą na konto bankowe

rodzaj wpłaty: album 2xDVD

Wysyłka odbywa się w terminie 3 dni po otrzymaniu potwierdzenia z banku o wpłynięciu w/w kwoty na konto.
~~~~~~~~~~~~

Uwaga:

wpłata na konto powinna być poprzedzona zamówieniem
mailowym ( [link widoczny dla zalogowanych] )
lub telefonicznym (94-340-60-06)
z podaniem tytułu zamówionego nagrania, nazwiska odbiorcy i jego adresu.

Zapraszamy

PAP · Gość

Sposób na zapamiętywanie

Co zrobić, żeby zapamiętać sprawy do załatwienia? Można zawiązać supełek albo zrobić notatkę. Można też... zaciskać pieści. Prawą , co utrwali wspomnienia, lewą - co przywoła je w późniejszym czasie - twierdzą amerykańscy psycholodzy.
W badaniach wzięło udział 50 dorosłych osób, które podzielono na pięć grup. Uczestnicy mieli zapamiętać, a następnie przypomnieć sobie słowa z listy zawierającej 72 wyrazy.
Pierwsza grupa zaciskała prawą pięść przez około 90 sekund przed rozpoczęciem procesu zapamiętywania, a następnie przed przywołaniem zapamiętanych słów. Druga grupa robiła to samo z lewą pięścią, a dwie pozostałe zaciskały jedną pięść przed zapamiętywaniem, a drugą przed przypominaniem sobie wyrazów. Rezultaty porównywano z grupą kontrolną, która nie wykonywała żadnego z tych ruchów.
Grupa, która najpierw zaciskała prawą pięść, a później lewą radziła sobie znacznie lepiej niż grupy zaciskające pięści w innej sekwencji i nieco lepiej niż grupa kontrolna.
Wcześniejsze badania wykazały, że zaciskanie prawej pięści aktywuje lewą półkulę mózgu, podczas gdy zaciskanie lewej aktywuje prawą półkulę. W procesie zapamiętywania uczestniczą obie półkule - lewa koduje wspomnienia, a prawa odpowiada za ich wydobycie.
- Nasze badania sugerują, że niektóre proste czynności motoryczne, wpływając tymczasowo na pracę mózgu, mogą poprawić pamięć. Przyszłe analizy pomogą ustalić, czy zaciskanie pięści może wpływać korzystnie także na pamięć werbalną i przestrzenną" - komentuje Ruth Propper z Montclair State University w stanie New Jersey (USA).
Źródło:PAP

logopeda

http://www.logopeda.fora.pl/wejdz-i-porozmawiaj,1/inteligencja-a-zdolnosci-tworcze,33.html